NSW Landgoed Groensche Hoeven

2.2.1 Natuurlijke onderlegger

De natuurlijke onderlegger bestaat uit de geomorfologische laag en de laag met de bodem- en waterstructuur.

Afbeelding 2.2 geeft het groter verband weer.

2.2 BRABANTS BEKENSTELSEL

Op deze afbeelding is het bekenstelsel van Oost-Brabant weergegeven. Evenwijdig aan de Maas ligt een langgerekte dekzandrug. Deze vormt de natuurlijke overgang tussen de dekzandgronden en het stroomgebied van de Maas.

’s-Hertogenbosch ligt in het laagste deel van Oost-Brabant. Hier verzamelt zich het water van de Oost-Brabantse beken die de dekzandrug in een ver verleden hebben doorbroken. De langs het plangebied stromende Essche Stroom vloeit met Dommel en Aa samen om vervolgens uit te stromen in de Maas. Het zuidoostelijke deel van het plangebied reikt tot aan de Essche Stroom.

Geomorfologie

De geomorfologie is weergegeven op afbeelding 2.3. Het plangebied is ingetekend.

2.3 GEOMORFOLOGIE

Sprake is van drie natuurlijke hoofdzones:

• de dekzandvlakte
• een hogere dekzandrug
• een beekdal.

Het plangebied ligt op een dekzandrug en op ten dele verspoelde dekzandvlakten. Om wateroverlast te voorkomen, is in het verleden een dijk aan de noordzijde van de Essche Stroom aangelegd.

N.B. In het westelijke deel van het plangebied heeft in het verleden een oppervlakteontgronding plaatsgevonden.

Bodem en water

De bodemsituatie is weergegeven op afbeelding 2.4. Van belang zijn:

• hoge zwarte enkeerdgronden (akkers) met de grondwatertrap VI;
• beekeerdgronden (lagere weiden) met de grondwatertrap III.

2.4 BODEM

De bodemopbouw volgt de opbouw van de geomorfologie. De hogere enkeerdgronden liggen op de dekzandrug. De gemiddelde hoogste grondwaterstand is > 40 cm beneden maaiveld. De lagere weilanden liggen op de dekzandvlakten en in het beekdal. De gemiddeld hoogste grondwaterstand is < 40 cm beneden maaiveld.

2.2.2 Cultuurlijke onderlegger

De cultuurhistorische waardenkaart (CHW-kaart) van de provincie biedt de algemene informatie over de cultuurlijke erfenis. Afbeeldingen 2.5 en 2.6 geven uitsneden van de CHW-kaart 2010. Het plangebied is ingetekend.

Onderscheiden zijn indicatieve archeologische en cultuurhistorische waarden. Voor zover van directe betekenis voor de planvorming wordt de informatie hierna genoemd. Een meer algemene toelichting is opgenomen in paragraaf 4.9.

2.4.1 Bebouwing

De bebouwing in de directe omgeving bestaat uit:

• de woonwijk Vughtse Hoeven;
• de bedrijventerreinen De Schakel en De Ketting;
• de institutionele bebouwing op Voorburg en het Instituut ZIN;
• verspreid liggende burgerwoningen en voormalige boerderijen.

Binnen het plangebied liggen:

• twee voormalige agrarische bedrijven in het noordelijke plandeel, waarvan één met de (vigerende) bestemming 'Wonen', en de andere met de bestemming 'Agrarisch - bouwblok';
• een historisch bakhuisje (monument) nabij de twee voormalige boerderijen;
• drie burgerwoningen aan de Beukenlaan, met de bestemming 'Wonen.

2.4.2 Grondgebruik

De onbebouwde gronden in de directe omgeving zijn in gebruik voor:

• parken op Voorburg en het instituut ZIN;
• agrarische gronden;
• bossen en houtopstanden.

Binnen het plangebied zijn de gronden overwegend in agrarisch gebruik, met name het gebied tussen de beide Groenstegen als akkerland, en overigens als weiland. Ook is bos aanwezig langs de Beukenlaan.

2.9 OCCUPATIE

3.1.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR)

De SVIR is sinds 2011 van kracht en geeft een nieuw integraal kader voor het ruimtelijke - en mobiliteitsbeleid op rijksniveau. Het vormt het kader voor bestaand en nieuw rijksbeleid met ruimtelijke consequenties. In deze structuurvisie worden de ambities van het rijk tot 2040 en doelen, belangen en opgaven tot 2028 geschetst.

De in de voormalige Nota Ruimte opgenomen trend om aan de provincies en gemeenten ruimte te laten inzake de ruimtelijke ontwikkelingen, wordt versterkt in de SVIR.

Echter, er zal minder geld van het rijk beschikbaar zijn voor provinciale en gemeentelijke projecten.

Conclusie

Het plan is niet in strijd met het beleid in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte.

3.1.2 Verbreding A2

Het gewijzigde Tracébesluit 's-Hertogenbosch - Eindhoven tot verbreding van de A2 van 2x2 naar 2x3 rijstroken is vastgesteld op 25 januari 2012 en onherroepelijk na de uitspraak van de Raad van State d.d. 20 december 2014.

De erbij behorende onderzoekszone verkeerslawaai (Wet geluidhinder) is door de verbreding vergroot van 400 meter naar 600 meter. De locaties van de geplande landhuizen liggen buiten deze zone.

3.1.3 Programma Hoogfrequent Spoor

Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M) heeft het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS) in voorbereiding. PHS is een Kabinetsbesluit van 4 juni 2010. Het is op het moment van voorbereiding van dit bestemmingsplan nog geen besluit in de zin van de Algemene Wet bestuursrecht. Prorail is in samenwerking met het Ministerie I&M en de regio bezig met de planuitwerking.

De PHS-plannen hebben nog geen juridische status. In de onderzoeken geluid en externe veiligheid voor dit bestemmingsplan wordt evenwel reeds rekening gehouden met het PHS. Zie paragraaf 4.2.

3.1.4 Belvederebesluit

In 1999 heeft het rijk de beleidsnota Belvedere gepubliceerd, met vernieuwend beleid inzake de relatie cultuurhistorie en ruimtelijke ontwikkeling. Het motto van het Belvederebeleid is: 'behoud door ontwikkeling'.

(De nota vormt inmiddels geen actief rijksbeleid meer of basis voor subsidies e.d., maar de filosofie is onverminderd van toepassing).

De kern van het beleid is dat de cultuurhistorie geen museum is van een ‘voorbij verleden’, maar een voortgaand proces van generatie op generatie. In deze visie worden nieuwe ontwikkelingen niet op voorhand als een aantasting van / confrontatie met bestaande waardevolle elementen beschouwd.

Die visie biedt ruimte voor een voortgaande ontwikkeling en vernieuwing, zodat er een kwaliteitstoevoeging met maatschappelijke meerwaarde kan ontstaan.

Het Belvederebeleid is van direct belang voor onderhavig plan voor een nieuw landgoed. Zoals in bijlage 1 Vughtse landgoederen wordt beschreven ligt het plangebied in een grotere zone waarin reeds 200 jaar lang landgoedontwikkeling plaatsvindt. Tussen 1900 en 2000 is dit proces vertraagd. In onze tijd past de ontwikkeling van landgoederen weer in de maatschappelijke context.

Conclusie

Realisering van onderhavig plan voor een nieuw landgoed past in de meer algemene cultuurhistorie van landgoedontwikkeling in Vught.

3.2.1 Structuurvisie Ruimtelijke Ordening

De structuurvisie bevat de hoofdlijnen van het ruimtelijk beleid van het provinciale bestuur op de ontwikkeling van Noord-Brabant.

Afbeelding 3.1 geeft een uitsnede van de plankaart. Onderhavig plangebied is aangeduid.

3.1 UITSNEDE STRUCTUURVISIE RUIMTELIJKE ORDENING

Toetsing

Het plangebied ligt overwegend in de groenblauwe mantel, met belangrijke nevenfuncties voor natuur en water. Het provinciale beleid binnen de groenblauwe mantel is gericht op:

• behoud en ontwikkeling grondgebonden agrarisch gebruik;
• behoud en ontwikkeling natuur, water en landschap;
• nieuwe ontwikkelingen, mits deze de bestaande natuur-, bodem- en waterfuncties respecteren of bijdragen aan het behoud van cultuurhistorische waarden;
• het bieden van 'diensten' aan de samenleving;
• recreatieve ontwikkelingen, in het bijzonder in het samengaan van versterking van waarden;
• in de nabijheid van stedelijke gebieden het bieden van recreatief gebruik en de beleving van de groenblauwe mantel (stadteland).

Binnen de groenblauwe mantel zijn nieuwe landgoederen mogelijk, zoals in artikel 6.9 van de Verordening ruimte is opgenomen.

De locatie van de voormalige boerderijen Groensteeg 1 en 2 is aangeduid als 'kern in het landelijke gebied', inhoudende "een gebied waar verstedelijking plaatsvindt anders dan in stedelijk concentratiegebied".

Conclusie

Het plan is niet in strijd met de provinciale Structuurvisie Ruimtelijke Ordening.

3.2.2 Verordening ruimte

De Verordening ruimte stelt regels aan de inhoud van ruimtelijke plannen voor die aspecten waar provinciale belangen dat met het oog op een goede ruimtelijke ordening noodzakelijk maken.

Hoofdstuk 3 Structuren
Het plan behelst de realisering van een nieuw landgoed, gelegen op gronden met de structuren 'groenblauwe mantel' en 'ecologische hoofdstructuur'.

Inzake de structuren zijn van toepassing de artikelen:

• 5.1: Bescherming van de ecologische hoofdstructuur;
• 6.1: Bescherming en ontwikkeling van de groenblauwe mantel;
• 6.9: Regels voor landgoederen.

3.2 VERORDENING RUIMTE - NATUUR EN LANDSCHAP

Artikel 5.1 Bescherming van de ecologische hoofdstructuur

De gronden met deze aanduiding zijn de bestaande bossen binnen het plangebied. De vigerende bestemming is 'Bos'. Deze bestemming blijft ongewijzigd, inclusief een omgevingsvergunningstelsel voor werken en werkzaamheden.

Het plan voorziet in 15 ha nieuwe natuur aansluitend op de aanduiding "EHS", hetgeen een versterking van de ecologische structuur inhoudt.

Artikel 6.1 Bescherming en ontwikkeling van de groenblauwe mantel en beheergebied ecologische hoofdstructuur

Voor de ontwikkeling van een landgoed is met name artikel 6.9 van belang. De nadere toetsing is na de paragraaf inzake Aanduidingen opgenomen.

3.3 VERORDENING RUIMTE - CULTUURHOSTORIE

Hoofdstuk 4 Aanduidingen

Inzake de Aanduidingen is van toepassing:

Artikel 18.1 Bescherming van zoekgebied voor behoud en herstel van watersystemen

Dit betreft de zuidoosthoek van het plangebied. In voorliggend plan is binnen deze aanduiding de nieuwe bestemming "Bos" opgenomen, inclusief een omgevingsvergunningplicht voor werken en werkzaamheden. Het waterschap De Dommel heeft een plan opgesteld voor de robuuste ecologische verbindingszone.

Het waterschap stemt in met de bestemming 'Bos'.

Over het plangebied liggen verder geen aanduidingen, dus ook geen waarden van aardkunde en/of cultuurhistorie. Buiten het plangebied is het nabijgelegen Klooster Zin als complex van cultuurhistorisch belang aangeduid.

Artikel 25 Beperking veehouderij

Deze aanduiding is niet van toepassing omdat dit bestemmingsplan geen agrarische bedrijvigheid bevat.

Artikel 6.9 Regels voor landgoederen

De Verordening ruimte bevat onderstaande begripsbepaling voor een landgoed:

"een ruimtelijk-functionele eenheid bestaande uit bos of overige natuur, al dan niet in combinatie met agrarische gronden, met daarin een geconcentreerde vorm van karakteristieke (woon)bebouwing."

Vanwege het bepalende belang voor dit plan is onderstaand het gehele artikel 6.9 geciteerd, met aansluitend de beantwoording.

"6.9 Landgoederen

• 1. Een bestemmingsplan dat is gelegen in de groenblauwe mantel kan voorzien in de aanwijzing van een landgoed.
• 2. Op het bestemmingsplan bedoeld in het eerste lid zijn de volgende regels van toepassing:
  • a. het aangewezen landgoed heeft een omvang van ten minste 10 hectare waarbij bestaande agrarische bedrijven met de bijbehorende bebouwing, alsmede gronden gelegen binnen de ecologische hoofdstructuur hiervan deel kunnen uitmaken;
  • b. in afwijking van artikel 6.7, eerste lid (wonen), kunnen er één of meer woongebouwen worden opgericht, waarbij:
    • de woongebouwen een karakteristieke verschijningsvorm van allure hebben en de situering en omvang daarvan passen bij de aard en het karakter van het landgoed;
    • per 750 m3 woongebouw maximaal één woonfunctie wordt toegelaten;
    • artikel 3.1, tweede lid onder a (verbod nieuwvestiging), niet van toepassing is.
  • c. ingeval van nieuwbouw van woongebouwen wordt per 1500 m3 woongebouw tenminste 5 hectare landgoed aangewezen, waarvan ten minste 2,5 hectare wordt aangewezen ten behoeve van het realiseren van nieuwe natuur, waaronder mede begrepen een gebied waar een daadwerkelijke bijdrage aan de realisering van de ecologische hoofdstructuur wordt voorzien;
  • d. in afwijking van het bepaalde onder b en c kan het plan voorzien in de vestiging van, of splitsing in meerdere, woonfuncties in cultuurhistorisch waardevolle bebouwing indien dit mede is gericht op het behoud of herstel van deze bebouwing;
  • e. het bestemmingsplan kan voorzien in de vestiging van een (vollegronds)teeltbedrijf of een veehouderij die blijvend beschikt over voldoende grond voor een veebezetting van 2 GVE per hectare of minder;
  • f. de bebouwing wordt zoveel mogelijk geconcentreerd opgericht, waarbij in ieder geval een situering in de ecologische hoofdstructuur is uitgesloten;
  • g. de nodige voorzieningen worden getroffen voor extensieve recreatie, waarbij feitelijk en juridisch is verzekerd dat deze voorzieningen openbaar toegankelijk zijn;
  • h. de aanleg en duurzame instandhouding van het landgoed, met inbegrip van de op grond van dit lid vereiste voorzieningen, zijn verzekerd.
• 3. De toelichting bij een bestemmingsplan als bedoeld in het eerste lid bevat een verantwoording waaruit blijkt dat de op grond van het tweede lid toegelaten ontwikkeling leidt tot een duurzame verrijking van de aanwezige cultuurhistorische, landschappelijke, ecologische en waterhuishoudkundige waarden en kenmerken.
• 4. Een bestemmingsplan als bedoeld in het eerste lid kan voorzien in een planologische gebruiksactiviteit binnen de op grond van het tweede lid, onder b, toegelaten woonbebouwing, anders dan wonen, mits de beoogde ruimtelijke ontwikkeling ondergeschikt blijft aan de woonfunctie en niet leidt tot:
  • a. een bedrijf, behorend tot de milieucategorie 3 of hoger
  • b. twee of meer zelfstandige bedrijven;
  • c. een al dan niet zelfstandige kantoorvoorziening met een baliefunctie;
  • d. een al dan niet zelfstandige detailhandelsvoorziening met een verkoopoppervlakte van meer dan 200 m2.
• 5. Een landgoed dat is aangemerkt als complex van cultuurhistorisch belang bedoeld in artikel 24, kan niet worden aangewezen als landgoed bedoeld in dit artikel.
• 6. Artikel 3.2 (kwaliteitsverbetering landschap) en artikel 6.10 (niet-agrarische functies) zijn niet van toepassing op een als zodanig aangewezen landgoed."

Beantwoording

Ad 1
Het landgoed ligt overwegend in de structuur 'groenblauwe mantel'. Voorts ligt binnen het plangebied een kleiner deel ecologische hoofdstructuur.

Ad 2a
Het plangebied heeft een oppervlakte van ruim 38 ha. Hiervan heeft 31,9 ha de bestemming 'Agrarisch met waarden - Kampen- of hoevenlandschap'; 2,9 ha 'Bos'en 1,0 ha 'Wonen'. Zie verder afbeelding 1.4 oppervlakten bestemmingen.

Ad 2b
Het plan bevat totaal zeven landhuizen met een inhoud van minimaal 750 m3 en maximaal 1.500 m3. Daarbij komen twee voormalige boerderijgebouwen, met thans de bestemming 'Wonen' te vervallen.

Ad 2c
De oppervlakte nieuwe natuur bedraagt 15 ha. Hierin is verdisconteerd dat In overleg met de dienst ROH is vastgesteld dat in ruil voor het vervallen van de twee voormalige boerderijen (VAB's) één landhuis is toegestaan zonder 2,5 ha natuurcompensatie.

Ad 2d

Deze regel is niet van toepassing.

Ad 2e
Deze regel is niet van toepassing.

Ad 2f
Er worden twee clusters gebouwd van drie respectievelijk vier landhuizen buiten de ecologische hoofdstructuur.

Ad 2g
In het plan zijn openbaar toegankelijke paden opgenomen, in de vorm van:

• een doorgaand fietspad, waarvan 950 m binnen het plangebied;
• wandelpaden, met een gezamenlijke lengte van 2500 m.

De toegankelijkheid is verzekerd in een privaatrechtelijke overeenkomst tussen de gemeente en NSW Landgoed Groensche Hoeven.

Ad 2h
Deze verzekering vormt eveneens onderdeel van de privaatrechtelijke overeenkomst tussen de gemeente en NSW Landgoed Groensche Hoeven.

Ad 3
De toelichting bevat een uitvoerige inventarisatie en analyse van genoemde waarden, met een doorwerking ervan in het plan. In het bijzonder wordt het plan geplaatst in de cultuurhistorische context van de Vughtse landgoederen.

Ad 4
Als aan de woonfunctie ondergeschikte gebruiksfuncties zijn - onder voorwaarden - alleen bed & breakfast en een beroep of bedrijf aan huis toegelaten; en na wijziging ook mantelzorg.

Ad 5
Het plangebied is niet aangewezen als complex van cultuurhistorisch belang.

Ad 6
Het gehele plangebied wordt bestemd ten behoeve van de instandhouding en ontwikkeling van het landgoed.

3.3.1 Bestemmingsplan Buitengebied 2011

Dit plan is toegelicht in paragraaf 1.3.

3.3.2 Structuurvisie Vught 2013

Op 19 december 2013 heeft de gemeenteraad de Structuurvisie Vught 2013 vastgesteld. Afbeelding 3.4 geeft een uitsnede van de structuurvisiekaart. Het plangebied is aangegeven.

3.4 STRUCTUURVISIE VUGHT 2013

Voor wat betreft het buitengebied is het beleid in de Structuurvisie Vught 2013 grotendeels gebaseerd op de 'structuurvisie buitengebied' en de 'gebiedsvisie buitengebied'. Na de vaststelling van de Structuurvisie Vught 2013 is de 'structuurvisie buitengebied' komen te vervallen. De 'gebiedsvisie buitengebied' vormt een nadere uitwerking van de structuurvisie en blijft daarom van kracht als toetsingsinstrument. In de 'gebiedsvisie buitengebied' zijn mogelijke ontwikkelingen in zes verschillende deelgebieden aangegeven. Het plangebied behoort tot het deelgebied Vught Zuidoost, dat als volgt wordt gekarakteriseerd:

"Van oudsher is het een gebied met landgoederen. Het landschapsbeeld wordt bepaald door besloten bos, monumentale bebouwing, lanen en andere landschapselementen en enkele boerderijen. Het gebied wordt doorsneden door de spoorlijn en de A2. Het plangebied is van het landgoed Beukenhorst gescheiden door de spoorlijn."

Voor wat betreft nieuwe ontwikkelingen is op de structuurvisiekaart een landgoederenzone aangegeven. Binnen de landgoederenzone zijn in de huidige situatie reeds een groot aantal landgoederen aanwezig. Onder voorwaarden (provinciale regeling) wordt ruimte geboden om binnen deze zone nieuwe landgoederen te realiseren. Deze zone is gedefinieerd in de 'gebiedsvisie buitengebied', zie afbeelding 3.5. Voorliggend plan Landgoed Groensche Hoeven is op deze kaart aangeduid en ligt binnen de landgoederenzone.

3.5 GEBIEDSVISIE VUGHT ZUIDOOST

Conclusie

Het plangebied ligt geheel binnen de landgoederenzone. Het plan is in overeenstemming met de Structuurvisie Vught.

3.3.3 Nota Groen 2009

Onderstaande afbeelding 3.6 geeft een uitsnede van de Groenstructuurkaart. Het plangebied is aangegeven.

3.6 UITSNEDE GROENSTRUCTUURKAART

Voor wat betreft het plangebied zijn alleen aangemerkt:

• de bospercelen langs de Beukenlaan, als structuurbepalend groen, en
• de lanen van de Groensteeg, als beeldbepalend groen.

Deze beide elementen blijven in het plan behouden.

Conclusie

Het plan is in overeenstemming met de Nota Groen 2009.

4.5.1 Wet geurhinder en veehouderij

Binnen het plangebied en omgeving zijn in het ontwerpbestemmingsplan Buitengebied 2011 geen agrarische bouwblokken meer opgenomen.

4.5.2 Brochure Bedrijven en Milieuzonering

Binnen het plangebied liggen geen milieuzones volgens de Brochure Bedrijven en Milieuzonering.

4.6.1 Inleiding

Het plangebied ligt binnen het beheergebied van Waterschap De Dommel.

De watertoets is het hele proces van vroegtijdig informeren, adviseren, afwegen en uiteindelijk beoordelen van waterhuishoudkundige aspecten in ruimtelijke plannen en besluiten. Het doel van de watertoets is dat de waterbelangen evenwichtig worden meegewogen bij de totstandkoming van een plan. Deze waterparagraaf is een onderdeel van de watertoets.

De waterparagraaf betreft een beschrijving van zowel de huidige als toekomstige waterhuishoudkundige situatie (oppervlaktewater, grondwater, hemelwater en afvalwater).

4.6.2 Huidig watersysteem

4.6.3 Nieuw watersysteem

De nieuwe waterstructuur is beschreven in paragraaf 5.3.5.

4.6.4 Hemelwater

4.6.5 Afvalwater

Uitgangspunt is dat het vuile afvalwater en het schone hemelwater worden gescheiden. Het vuile afvalwater zal op de bestaande riolering worden geloosd. In de civieltechnische fase zal dit nader worden uitgewerkt.

4.6.6 Waterkwaliteit

Overeenkomstig de eis van het waterschap worden geen uitlogende materialen toegepast.

4.6.7 Beleid

4.6.8 Advies waterschap

Met het Waterschap De Dommel is een aantal keren overleg gevoerd zoals uit de in de Deelnota inspraak en overleg 2005-2008 (bijlage 16) opgenomen correspondentie blijkt. Daarbij zijn de volgende aspecten besproken:

• 1. Leggerwaterloop ES 37 loopt door het plangebied. Deze waterloop blijft onveranderd en gescheiden van het overige oppervlaktewater binnen het plangebied. Daarmee worden eventuele calamiteiten van vervuiling op het landgoedwater voorkomen.
• 2. Het waterschap heeft geen bijzondere beleidsdoelstellingen binnen het plangebied, behoudens de aanleg van een maalkom voor het gemaal aan de Beukenlaan. Voorliggend plan voorziet daarin.
• 3. Het waterschap heeft in principe geen bezwaar tegen waterpartijen op het landgoed, mits de hydrologische effecten aanvaardbaar zijn. Het hydrologisch onderzoek van Grontmij geeft aan dat de effecten van het waterplan op de omgeving te verwaarlozen zijn.

4.6.9 Overleg Bureau Grondwater

Het provinciale bureau Grondwater heeft in het kader van de voorbereiding van het voorontwerpbestemmingsplan 2008 in principe ingestemd met het graven van een plas. Inzake de toegestane diepte en het eventueel oppompen van water uit de plas in de gracht moet nog nader hydrologisch onderzoek plaatsvinden. Dit zal gebeuren in het kader van de ontgrondingsvergunning.

4.6.10 Conclusie

Het ontwerp bergingsvoorziening voldoet aan de uitgangspunten: onafhankelijk en hydrologisch neutraal. Het systeem is onafhankelijk omdat de plas en de gracht zijn losgekoppeld van de watergangen in de omgeving. Het ontwerp is hydrologisch neutraal omdat er geen grondwateronttrekking plaatsvindt en het regenwater volgens de leidraad van het waterschap wordt behandeld.

4.8.1 Onderzoek 2006

Een verkennend veldonderzoek is uitgevoerd door Natuur & Balans, rapport Landgoed De Groensche Hoeven, natuurwetgeving en natuurkansen, d.d. oktober 2006. Zie bijlage 12. De conclusies van het onderzoek luiden:

Conclusie & aanvullend onderzoek

Op basis van de huidige gegevens zijn weinig door de FF-wet beschermde soorten aangetroffen. De gegevens zijn toereikend wat betreft de aanwezigheid van beschermde flora soorten. Alleen Koningsvaren is aangetroffen in het plangebied, voor de soort geldt een vrijstelling van de FF-wet.

Geadviseerd wordt aanvullend onderzoek te laten verrichten dat moet uitwijzen of er meer beschermde soorten fauna aanwezig zijn in het gebied.

Samenvattend zijn van de onderstaande faunagroepen onvoldoende gegevens uit het plangebied bekend en wordt een aanvullend onderzoek geadviseerd om een gefundeerde uitspraak te kunnen doen over de aanwezigheid van beschermde soorten in het plangebied.

• e. Vervolgonderzoek

Het aanbevolen vervolgonderzoek is uitgevoerd in de zomer van 2007, rapport Flora- en faunaonderzoek Landgoed De Groensche Hoeven, Natuurbalans - Limes Divergens BV, Nijmegen, 2008, bijgevoegd als bijlage 13.

De conclusies uit dit onderzoek zijn hierna integraal overgenomen.

• 1. Eikenlaan

De geplande kap van de oude eikenlaan in het noordwestelijk deel van het onderzoeksgebied is strijdig met de Flora- en faunawet door de aanwezigheid van vliegroutes van gewone- en ruige dwergvleermuis en mogelijk vaste verblijfplaatsen van grote bonte specht en groene specht.

Voor de kap van deze laan dient voor deze soorten een ontheffing op de Flora- en faunawet aangevraagd te worden. Zowel voor beide vleermuissoorten als voor grote bonte specht en groene specht is de ‘uitgebreide toets’ van toepassing.

Dit houdt in het kort in:

• De gunstige staat van instandhouding van de soorten dient gewaarborgd te blijven.
• Er is geen minder schadelijk alternatief voor de voorgenomen activiteit.
• In geval van activiteiten die te karakteriseren zijn als ruimtelijke inrichting dient ‘zorgvuldig handelen’ in acht te worden genomen. Hiertoe worden compenserende maatregelen voorgeschreven.

Door de aanplant van een nieuwe bomenlaan zal de verbinding tussen de gebieden aan weerszijden van de laan intact blijven en wordt schade aan de vliegroutes van vleermuizen voorkomen. Behalve deze mitigerende maatregel is compensatie voor eventuele natuurschade gepland in de vorm van de aanleg van eiken/beukenbos en waterpartijen, Hierdoor lijkt het waarschijnlijk dat een ontheffing op de Flora- en faunawet verleend zal worden.

• 2. Sloop gebouwen

Er zijn geen beschermde natuurwaarden aangetroffen in de gebouwen. Voor de sloop van de gebouwen hoeft dan ook geen ontheffing op de Flora- en faunawet aangevraagd te worden.

• 3. Maïsakker

De maïsakker wordt door dassen gebruikt als fourageergebied maar vervult geen essentiële rol voor de soort. Voor het vernietigen van niet essentiële fourageergebieden hoeft geen ontheffing op de Flora- en faunawet te worden aangevraagd.

Algemene conclusies

• 1. Voor het kappen van (enkele) bomen in de tussenlaan in het noordwestelijke plandeel is een ontheffing van de Flora- en faunawet vereist. Deze zal vóór de vaststelling van het bestemmingsplan worden aangevraagd.
• 2. Overigens zijn geen ontheffingen vereist.

4.8.2 Actualisering 2012

Het flora- en fauna onderzoek wordt geactualiseerd door Peter Twisk. Het voorjaarsonderzoek 2012 heeft geleid tot de volgende bevindingen.

"Het onderzoek in het gebied de Groensche Hoeven heeft tot nu toe twee beschermde soorten opgeleverd, die uitvoering van de plannen niet zonder meer mogelijk maken. Dat zijn de kerkuil en de steenmarter. Van beide soorten zijn sporen aanwezig in de boerderijgebouwen, zodat aangenomen moet worden dat de gebouwen als vaste verblijfsplaats gebruikt worden. Voor het wegnemen van de verblijfplaats van de kerkuil is een ontheffing met zware toets nodig. Voor die van de steenmarter een ontheffing met lichte toets. Als ervoor gezorgd wordt dat de vaste verblijfsplaatsen blijven functioneren is geen ontheffing nodig. Dit is bijvoorbeeld mogelijk door voorzieningen te treffen elders op het terrein door het plaatsen van een kerkuil kast.

Andere vogelsoorten met het jaarrond beschermde broedplaatsen, zoals huismus en gierzwaluw zijn niet aangetroffen.

Tot nu toe zijn ook geen verblijfplaatsen van vleermuizen gevonden, maar worden bij het vervolgonderzoek niet uitgesloten."

Mitigerende maatregelen.

Op voorstel van de gemeente Vught zullen de mitigerende maatregelen bestaan uit het binnen het plangebied, afhankelijk van de mogelijkheden, hangen van een of twee uilenkasten in overleg met de Natuur- en Milieuvereniging Vught (NMV), met name de uilengroep binnen deze vereniging.

4.9.1 Onderzoek 2006

Het bureauonderzoek en het Archeologisch Inventariserend Veldonderzoek is uitgevoerd door BAAC. Rapport De Groensche Hoeven, Vught. Baacproject 06.183 d.d. november 2006. Dit rapport is als bijlage 14 opgenomen. De conclusies uit dit onderzoek zijn hierna integraal overgenomen.

Conclusie

De doelstelling van het bureau onderzoek is het opstellen van een archeologisch verwachtingsmodel voor het onderzoeksgebied. Bij het veldonderzoek is de intactheid van de bodem getoetst middels twee raaien in de lengterichting van de delen van het plangebied.

Hieronder volgt de beantwoording van de onderzoeksvragen:

• 1. Wat zijn de paleolandschappelijke kenmerken van het plangebied en wat betekenen deze voor de archeologische verwachtingen?
  Uit het bureauonderzoek is gebleken dat het plangebied op een deels afgegraven dekzandrug ligt waarop een esdek op aanwezig is. Op basis van de landschappelijke gegevens bestaat een hoge specifieke archeologische verwachting voor het noordwestelijke en het uiterst oostelijke deel van het plangebied. Voor het overige deel van het plangebied geldt een middelhoge specifieke archeologische verwachting. Er kunnen bewoningssporen worden aangetroffen uit de periode van het Paleolithicum tot en met de Middeleeuwen. Deze sporen worden verwacht aan de basis van het esdek en in de top van het onderliggende zand.

• 2. Zijn in het gebied archeologische vindplaatsen aanwezig?
  • a. Zo ja, waar liggen deze?
  • b. Zo ja, wat is de diepteligging (verticale verspreiding) van de aangetroffen resten?
  • c. Zo ja, wat is de aard, omvang en datering (eventueel periodisering) van de resten?

Bij het verkennende onderzoek zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen, er zijn derhalve geen archeologische vindplaatsen aanwezig.

• 3. Hoe is de bodemopbouw van het gebied en is deze nog intact?
  Grote delen van het plangebied hebben een verstoord bodemprofiel. De humeuze bovengrond, de A-horizont, ligt met een scherpe grens op de C-horizont, het moedermateriaal waar geen bodemvorming heeft plaatsgevonden. Uit het AHN blijkt eveneens duidelijk dat het gebied deels is afgegraven. In een zestal boringen (de boringen 9, 23, 24, 28, 32 en 36) is een intact bodemprofiel waargenomen. Daar zijn onder de humeuze bovengrond restanten van een oude bodem aanwezig. Het zijn restanten van een B-horizont. Dit is een horizont waar ijzerdeeltjes en humusdeeltjes zijn ingespoeld. In boring 26 zijn de resten van de B-horizont door de top van de C-horizont verploegd.

• 4. Wat is op basis van de onderzoeksresultaten het selectieadvies ten aanzien van archeologische waarden?
  Het advies ten aanzien van archeologische waarden is dat in de twee zones waar archeologische resten verwacht worden een karterend booronderzoek uitgevoerd dient te worden. Dit advies is reeds besproken met de opdrachtgever. De opdrachtgever heeft als antwoord aan BAAC bv gemeld dat op dit moment in de planvorming de percelen binnen de zones A en B een vorm van (extensief) agrarisch gebruik behouden. Er is volgens de opdrachtgever geen grondroering van meer dan 40 cm te verwachten.
  
  Dit is echter de diepte waarbinnen het archeologisch niveau verwacht wordt. Het verdient dan ook de aanbeveling dat indien er bodemingrepen plaatsvinden binnen de zones A en B die dieper reiken dan 25 cm beneden maaiveld, waarbij het risico zeer groot is dat het archeologisch niveau verdwijnt, dat dan een karterend booronderzoek binnen deze zones uitgevoerd wordt volgens een 40 x 50 m boorgrid. Onder bodemingrepen wordt ook verstaan diepploegen, het verschralen van de bodem waarbij de humeuze bovengrond wordt afgeschraapt, het graven van plantgaten voor bomen en het graven van ontwateringgreppels. Bij normale ploegwerkzaamheden hoeft geen onderzoek plaats te vinden zolang het een agrarische bestemming houdt.
  
  Bovenstaand advies vormt een zogenaamd selectieadvies. Met nadruk willen wij de opdrachtgever er op attenderen dat dit selectieadvies nog niet betekent dat al bodemverstorende activiteiten of daarop voorbereidende activiteiten kunnen worden ondernomen. Het selectieadvies dient namelijk eerst beoordeeld te worden door het bevoegd gezag. Gemeente Vught (adviseur Provincie Noord-Brabant), waarna een selectiebesluit door het bevoegd gezag zal volgen.
  
  Hoewel getracht is een zo gefundeerd mogelijk advies te geven op grond van de gebruikte onderzoeksmethoden, kan de aanwezigheid van archeologische sporen of resten in het deel waar geen vervolgonderzoek wordt aanbevolen nooit volledig worden uitgesloten. BAAC bv wil er daarom op wijzen bij bodemverstorende activiteiten alert te zijn op de aanwezigheid van archeologische waarden. Bij het aantreffen van deze waarden dient de aannemer dit te melden bij de burgemeester conform artikel 47 van de Monumentenwet 1988.

4.9.2 Actualisatie 2012

In 2012 heeft Baac het onderzoek uit 2006 beoordeeld op actualiteit. In de brief van 9 maart 2012 heeft Baac het resultaat daarvan beschreven. Deze brief is toegevoegd aan het onderzoek uit 2006, zie bijlage 14. Hierna zijn de conclusies uit de brief samengevat.

Algemene conclusies 2012

In drie zones worden nog archeologische waarden verwacht (zie ook afbeelding 2.5 - indicatieve archeologische waarden). Deze gronden hebben op de verbeelding de aanduiding 'middelhoge en hoge archeologische verwachtingswaarde', met het daarbij behorende omgevingsvergunningenstelsel.

Op basis van voorliggend plan luidt het advies voor de drie zones voorts als volgt:

• 1. Zone A blijft in agrarisch gebruik. Een nader onderzoek is niet vereist.
• 2. Voor zone B moet het bevoegd gezag nader bepalen in hoeverre een nader sleuvenonderzoek vereist is als daar ten behoeve van bosaanplant de ontgravingsdiepte meer dan 30 cm bedraagt.
• 3. In zone C wordt voorgesteld werk met werk te maken, inhoudende dat bij de sloop van de bestaande bebouwing en de nieuwbouw ontgraven wordt onder archeologische begeleiding.

5.2.1 Uitgangspunten kwantitatief

Het totale plangebied heeft een (digitaal opgemeten) oppervlakte van ca 38,4 ha. Dit is eigendom van Landgoed Groensche Hoeven, met uitzondering van de Groensteeg die eigendom is van de gemeente Vught. Voor het nieuwe landgoed wordt 31,5 ha agrarisch bestemde gronden ingebracht, zowel in het vigerende bestemmingsplan Buitengebied 1997, als in het ontwerpplan Buitengebied 2012. Zie afbeeldingen 1.3 en 1.5.

N.B. De kadastraal beschreven omvang bedraagt 31,5 ha en wijkt enigszins af van de digitale opmeting op de GBKN/kadastrale kaarten die 31,8 ha bedraagt. Hierna wordt verder gerekend met 31,5 ha.

Binnen het plangebied Groensche Hoeven zijn voorts twee plandelen te onderscheiden. Zie afbeelding 5.1.

5.1 TWEE PLANDELEN

Plandeel 1 – tussen de oostelijke Groensteeg en de spoorlijn

De oppervlakte van plandeel 1 bedraagt ca. 21,6 ha.

De bebouwing betreft:

• één voormalige boerderij met woonbestemming - Groensteeg 1.
• één voormalige boerderij\) met woonbestemming - Groensteeg 2,

met een gezamenlijke oppervlakte van 0,78 ha.

De oppervlakte van de agrarische bestemming bedraagt ca. 19,5 ha.

Behoudens de laanbeplanting is er geen beplanting aanwezig.

Plandeel 2 – tussen de oostelijke Groensteeg en de A2

De oppervlakte van plandeel 2 bedraagt ca. 16,8 ha.

De bebouwing bestaat uit drie woningen met woonbestemming (oppervlakte 0,28 ha). Voorts ligt er ca. 2,65 ha bos.
De oppervlakte van de agrarische bestemming bedraagt ca. 12 ha.

Plandelen 1 en 2

De plandelen 1 en 2 worden in een samenhangende ontwikkeling betrokken. Dit leidt tot de volgende inbreng voor het nieuwe landgoed:

• oppervlakte agrarische bestemming: ca. 31,5 ha;
• oppervlakte woonbestemming: 1,06 ha.

Van toepassing zijn de richtlijnen voor landgoederen volgens de provinciale Verordening ruimte, artikel 6.9:

• minimaal 10 ha nieuw landgoed;
• per wooneenheid van 1500 m3 aanleg van 5 ha landgoed, waarvan 2,5 ha nieuwe natuur.

De inbreng van 31,5 ha agrarische gronden biedt de basis voor zes nieuwe landhuizen en 30 ha nieuw landgoed, waarvan minimaal 15 ha nieuwe natuur.

Voorts staan er twee boerderijgebouwen. Deze worden vervangen door één nieuw landhuis, waardoor per saldo sprake is van afname van bouwvolume.

Een en ander leidt tot de keuze voor 7 nieuwe landhuizen. Deze keuze is een vorm van maatwerk, in 2009 gemaakt in overleg met de provinciale dienst ROH.

Programma landgoed

• inbreng 31,5 ha agrarisch bestemde gronden;
• vorming van minimaal 15 ha nieuwe natuur;
• cluster van vier landhuizen ter plaatse van de voormalige agrarische bedrijven (bestaande boerderijgebouwen);
• cluster van drie landhuizen op de kop van de middenlaan.

Een en ander leidt tot een programma voor het nieuwe landgoed volgens het schema op afbeelding 5.2.

5.2 SCHEMA ONTWIKKELING

N.B.
De 2,5 ha bestaand bos en de drie bestaande woningen aan de Beukenlaan worden ongewijzigd gehandhaafd.

5.2.2 Uitgangspunten kwalitatief

Op basis van de analyses in de hoofdstukken 2 en 3 worden de volgende kwalitatieve uitgangspunten voor de inrichting van het nieuwe landgoed gekozen.

• 1. Geomorfologisch is sprake van een hoge rug op een dekzandvlakte. Bouwen op de hoge rug heeft de voorkeur.
• 2. De bodem bestaat uit drogere enkeerdgronden en nattere beekeerdgronden. Voor de nieuwe natuur leidt dit tot een voorkeur voor loofbossen op de enkeerdgronden en bossen met natuurweiden op de beekeerdgronden.
• 3. Qua cultuurhistorie is het uitgangspunt behoud en versterking van het in het plangebied voorkomende cultuurhistorische lanen- en slotenpatroon.
• 4. De situatie rond 1900 vormt leidraad, omdat in die periode zowel sprake was van het (relatieve) cultuurhistorische hoogtepunt als van een relatief hoogtepunt van de ecologie.
• 5. Conform het beleid van het waterschap wordt gestreefd naar het vasthouden van het eigen regenwater.
• 6. Het nieuwe landgoed Groensche Hoeven gaat deel uitmaken van de gemeentelijke structurele parkzone langs de Boxtelseweg.
• 7. In het zuidwestelijke plandeel zal nieuw bos worden aangeplant als schakel tussen de bestaande boselementen met hogere natuurwaarden.

5.3.1 Cultuurhistorisch-landschappelijke structuur

Algemeen uitgangspunt voor de ontwikkeling van voorliggend landgoed is het behoud en herstel c.q. versterking van de cultuurhistorische landschapswaarden

In de reeds genoemde notitie 1 is beschreven dat het plangebied in de historische landgoederengordel van Vught ligt. Ook is daar vermeld dat de situatie 1900 een hoofduitgangspunt vormt voor dit plan vanwege het kwalitatieve hoogtepunt cultuur – landschap – natuur.

In deze paragraaf wordt ingegaan op de cultuurhistorisch-landschappelijke kenmerken van het plangebied en directe omgeving.

5.3 HOOFDSTRUCTUUR

• a. Algemeen

De omgevende hoofdstructuur is weergegeven op afbeelding 5.3.

De begrenzing van de stedelijke regio 's-Hertogenbosch-Vught is aangegeven. Ten zuiden daarvan ligt het accent op natuurbouw. Ten noorden van deze grens is sprake van een vorm van stedelijke ontwikkeling. Ten westen van de spoorlijn wordt de zuidelijke randzone van de buurt Vughtse Hoeven beschouwd als uitloopgebied voor de bewoners van die buurt. Het gebied ten oosten van de spoorlijn wordt beschouwd als een parkzone op gemeentelijk niveau. Het streven is erop gericht een continue, samenhangende, stedelijke parkzone te ontwikkelen met campusachtige, landgoedachtige bebouwing.

De externe ontsluiting van deze parkzone geschiedt vanaf de Boxtelseweg, een parallelweg langs de autosnelweg A2.

• b. Cultuurhistorisch-landschappelijke kenmerken

5.4 CULTUURHISTORISCHE EN LANDSCHAPPELIJKE KENMERKEN

Op afbeelding 5.4 zijn de bepalende kenmerken van cultuurhistorie en landschap aangegeven.

Landgoed Beukenhorst vormt een robuust geheel, bestaande uit bos en een interne parkstructuur van open weiden en waterpartijen gestoffeerd met bosschages. Zoals in bijlage 1 toegelicht bestaat deze situatie al sinds 1840! Landgoed Beukenhorst is van het plangebied gescheiden door (de barrière van) de spoorweg.

Voorburg is een grootschalig institutioneel parkgebied ontstaan uit een historisch landgoed. Voorburg kent een tamelijk formele, institutionele groenstructuur begrensd met een watergang en wallen langs de Kettingweg.

Qua landschap en cultuurhistorie is het plangebied nauw verweven met het oude landgoed/klooster Steenwijk/ZIN. Het belangrijkste cultuurhistorische erfdeel bestaat uit de lanen. De lanen van Steenwijk zijn grotendeels verdwenen maar worden in voorliggend plan deels hersteld. Zie afbeelding 2.7.

De landschapsstructuur wordt voorts bepaald door de hoge gronden tussen de beide groenstegen en de lage gronden aan weerszijden van de Middenlaan. Door het slotenpatroon heeft dit gebied een relatief rechtlijnige structuur. Zowel de akkergronden als de weiden zijn thans relatief open ruimten. De weiden langs de middenlaan blijven weiden, met versterking van het slotenpatroon door aanplant van struwelen. Deze open ruimten worden in voorliggend plan gecontinueerd. De akkergronden tussen de beide Groenstegen zijn in het verleden deels uitgegraven. In voorliggend plan is hier de waterpartij voorzien met daaraan de landhuizen.

De plas, de landhuizen met begroeiing en de hoge geluidwal leiden tot een natuurlijk ogend parklandschap in de trant van de Engelse landschapsstijl. De lanen blijven behouden.

Het huidige landschappelijke beeld open - gesloten is gefragmenteerd. De afwisseling open en gesloten wordt verbeterd door bosaanleg. Met name:

• Langs de A2/Boxtelseweg. Deze geeft het landgoed meer intimiteit. Langs de A2 ontstaat een helder beeldcontrast tussen het open beekdal Essche Stroom en de besloten landgoedzone ten noorden daarvan.
• Aan de zuidzijde wordt de bestaande boszone om ecologische redenen naar het westen uitgebreid. Ook dit resulteert in meer contrast tussen open en gesloten.
• Langs de spoorlijn wordt een geluidwal aangelegd met bosbeplanting. Dit zal ook resulteren in een grotere beslotenheid van het nieuwe landgoed.

Essche Stroom

Het open beekdal van de Essche Stroom vormt een sterk contrast met de hiervoor beschreven landgoederen. Het open beekdal en de besloten landgoederen vormen structureel een mooie afwisseling tussen open en gesloten landschap.

5.3.2 Ecologische structuur

Door Goderie Ecologisch Advies is een onderzoek uitgevoerd naar de ecologische structuur, rapport Natuurvisie De Groensche Hoeven d.d. april 2007. Zie ook afbeelding 5.5. Het flora- en faunaonderzoek is in 2014 geactualiseerd, maar dit leidt niet tot een aanpassing van de ecologische structuurvisie. Het geactualiseerde rapport vormt bijlage 15 bij dit rapport.

5.5 ECOLOGISCHE STRUCTUUR

Bepalend voor de ecologische ontwikkelingsmogelijkheden zijn de abiotische omstandigheden en de toekomstige functies. De abiotische omstandigheden zijn kort in hoofdstuk 2 beschreven. De toekomstige functies verdelen het gebied in twee plandelen:

Als algemeen uitgangspunt is het wenselijk de ontwikkeling van nieuwe natuur te situeren aan de zuidrand van het plangebied, omdat daarmee aangesloten wordt op de bestaande ecologische structuur zoals beschreven in de bovengenoemde natuurvisie. In ecologisch opzicht is voorts de ontwikkeling van een gedeelte van het plangebied tot bos (verschillende bostypen) wenselijk. Daarmee wordt de regionale structuur van bosgebieden versterkt en wordt aansluiting gezocht bij de visie van het waterschap op de Essche Stroom. In het bijzonder wordt in het zuidelijke deel van plandeel 1 bos toegevoegd tussen de twee bestaande natuurbeheertypen bos met verhoogde natuurwaarde.

Afhankelijk van de meer gedetailleerde analyse van de waterhuishouding liggen er ook kansen voor de ontwikkeling van natte/drasse natuur, zowel als open landschapstype (moeras/drasse/vochtige hooilanden) als vochtig tot nat bos, aansluitend op het bestaande bos. In landschapsecologisch opzicht zou een vergroting van de lengte aan houtwallen en singels een aanzienlijke verrijking kunnen betekenen (struweelvogels/dagvlinders). De provincie heeft geadviseerd het gebiedje de Kwebben als een referentie te gebruiken, zie afbeelding 5.6.

5.6 REFERENTIEBEELD DE KWEBBEN

5.3.3 Lanen

Binnen het plangebied liggen lanen met volwassen bomen die het gebied reeds de uitstraling van een landgoed geven.

5.7 POORT BEUKENHORST

De Beukenlaan is een lange rechte laan van ca 750 meter, met aan de zijde Boxtelseweg (A2) een poort tussen twee bakstenen pylonen, zie afbeelding 5.7.

Langs de laan staan volwassen beuken. Aan de noordzijde ligt een sloot, aan de zuidzijde een wal. Zie profiel 9. Bij de aanleg is de Beukenlaan met poort en breder profiel als hoofdlaan naar het landhuis Beukenhorst beschouwd. Als gevolg van de spoorlijn is de verbinding met het landgoed Beukenhorst verbroken.

De middenlaan, profiel 8 is een lange rechte laan van ca 800 m. De laan heeft aan de zijde Boxtelseweg geen poort. Langs de laan staan beuken van dezelfde leeftijd en goede conditie als langs de Beukenlaan. Aan weerszijden van de laan liggen sloten.

De nieuwe hoofdontsluiting van het landgoed, de oostelijke Groensteeg (1), profielen 2, 3 en 4, heeft een informeel karakter door een natuurlijk gekromd verloop. Langs deze Groensteeg staan volwassen eiken. Aan weerszijden van deze Groensteeg liggen sloten, de bermen tussen de weg en de sloot hebben afwisselende breedten. Over het gedeelte tussen de middenlaan en de Beukenlaan loopt een brede berm met een tweede rij eiken langs de weg. Vanaf de Beukenlaan in zuidelijke richting is zelfs een derde rij aanwezig tot de hoek met de Beukenlaan richting spoorweg. De Groensteeg bezit over dit deel ook een 'parallelweg'.

Parallel aan de spoorlijn ligt de westelijke Groensteeg (2), profiel 6. Deze weg vormt een lange rechtstand van ca. 600 meter en is beplant met eiken. Langs de oostzijde ligt een stevige veldsloot.

Tussen de beide Groenstegen ligt ter hoogte van de boerderijen een eikenlaan zonder sloten met een lengte van ca. 150 meter.

De westelijke Groensteeg, profiel 6, van de Kettingweg naar de voormalige boerderijen is een rechtstand van ca. 250 meter, met volwassen eiken, uitkomend op het brinkje met een oud bakhuisje.

Op de 'plaatse' met het bakhuis staat een groot aantal eiken waardoor sprake is van een intieme, sfeervolle plek. Als geheel is hier sprake van een waardevol ensemble.

Aan de zuidzijde van plandeel 1 ligt de verbinding tussen de twee Groenstegen, genaamd Beukenlaan (profiel 5) met eiken. Deze weg ligt hoger dan het plangebied, waardoor sprake is van een reliëf. De zuidzijde van deze weg kent een strook gemengde houtopstanden.

Langs de Kettingweg staan vanaf de Groensteeg richting Vught eiken; richting Boxtelseweg staan geen bomen. Het groen langs deze weg bestaat uit de beplanting langs de zuidrand van Voorburg en de randbeplanting op het terrein ZIN. Tussen ZIN en Groensteeg 1 is aan de zuidzijde van de Kettingweg sprake van een open veldsituatie. Aan weerszijden van de Kettingweg liggen stevige sloten.

Conclusie

Langs de bestaande lanen staat waardevolle beplanting die in het plan gehandhaafd zal blijven.

5.3.4 Wallen

Een kenmerkend gegeven zijn wallen aan de noordzijde van het plangebied. Dit zijn restanten van een waterkering uit de tijd van voor de aanleg van de spoordijk, om Vught-zuid te vrijwaren van overstromingen van de Essche Stroom. Een stevige wal ligt op de zuidrand van Voorburg met een vervolg over de Kettingweg langs de noordzijde van het plangebied Groensche Hoeven tot aan de spoorlijn. Een andere wal ligt langs een deel van de Beukenlaan en volgt de Essche Stroom. Ook op het terrein van instituut ZIN liggen wallen. Op het terrein Voorburg liggen eveneens verspreide wallen. Deze wallen vergroten de variëteit in het plangebied en verrijken daarmee het landschapsbeeld. De geplande nieuwe geluidwal is een vorm van historisch vervolg van dijken/wallen die opgeworpen worden tegen overlast, eerst tegen het water, nu tegen het geluid.

Conclusie

De bestaande wallen vormen het historisch aanknopingspunt voor meer wallen om functionele en ruimtelijke redenen. Functioneel om het geluid van de spoorweg tegen te houden; ruimtelijk om de beleving van het landschap te vergroten.

5.3.5 Water

Water is in en rond het plangebied in meerdere vormen aanwezig. Het hoofdwater is de gekanaliseerde natuurlijke beek Essche Stroom aan de zuidzijde van het plangebied. Het plangebied watert hierop af.

In het plangebied ligt een gegraven watergang profiel ES 37 van het waterschap die dient voor de afwatering van het woongebied Vught-zuid. Deze watergang voert het gehele jaar water. Langs de lanen en stegen liggen stevige sloten die voor de afwatering van de velden zorgen. Deze sloten staan in de zomer droog. Binnen het parkgebied Voorburg liggen verschillende waterpartijen. Een groot deel daarvan ligt in de zomer droog, met name ook de sloten en vijvers aan de zuidrand van Voorburg langs de Kettingweg.

Water speelt een essentiële rol in de hedendaagse ruimtelijke planning. Het waterschap De Dommel heeft geen bijzondere doelstellingen met betrekking tot het water in het plangebied.

Vanuit de ontwikkeling van het landgoed is evenwel gekozen voor de aanleg van een grote plas. Daarmee wordt aangesloten op de historie van landgoedplannen, waarin water vaak voorkomt. De nieuwe plas biedt een aantrekkelijk landschappelijk kader voor de landhuizen die aan de plas gesitueerd zijn. De grote plas zorgt ook voor een contrast met landgoed Beukenhorst waar de openheid bestaat uit grasvelden. Deze nieuwe plas vergroot de landschappelijke verscheidenheid in de landgoederengordel Vught-zuid. Zie ook afbeelding 5.8.

5.8 BEUKENHORST, OPEN WEIDESTRUCTUUR GROENSCHE HOEVEN, OPEN WATERSTRUCTUUR

De nieuwe plas krijgt behalve landschappelijke waarde binnen het landgoed, tevens betekenis voor de waterberging in natte perioden en waterbuffering in droge perioden. De oevers van het zuidelijke deel van de nieuwe plas worden als ecologische oevers aangelegd, waardoor de nieuwe plas tevens bijdraagt aan de versterking van de ecologische structuur in de zuidrand van het plangebied.

Werk met werk maken

Bovendien zal het zand uit de nieuwe plas gebruikt worden voor het realiseren van de geluidwal langs de spoorlijn.

N.B.
Met het provinciale bureau Ontgrondingen is overleg gevoerd over deze plas. De plas past in het provinciale ontgrondingenbeleid, mits sprake is van een zogenaamde secundaire ontgronding, dat wil zeggen een ontgronding gericht op natuur- en landschapsbouw. De ontgravingsdiepte mag niet meer bedragen dan 8 meter. De nieuwe plas zal aan deze voorwaarden voldoen. In de bestemming 'Water' is de ontgravingsdiepte van maximaal 8 meter geregeld.
Overigens zal naast de procedure voor het bestemmingsplan ook een procedure voor een ontgrondingsvergunning worden gevolgd.

5.3.6 Zonering landgoed

De bevindingen in de vorige paragrafen leiden tot onderstaande zonering.

Het bestaande patroon van lanen verdeelt het plangebied in twee onderscheiden plandelen. Plandeel 1 ligt tussen de Groensteeg 1 en Groensteeg 2 en parallel aan de spoorlijn; plandeel 2 tussen de centrale laan en de Beukenlaan, en loodrecht op de spoorlijn en de autosnelweg A2.

De zonering van het landschap is gebaseerd op de natuurlijke gesteldheid - geomorfologie, bodem en water.

Plandeel 1 ligt van nature hoger en droger en is thans overwegend in gebruik als akkerland. (Er heeft in het verleden reeds een ontgronding plaatsgevonden).

Plandeel 2 is van nature lager en natter, en thans in gebruik als akker- en weiland.

Zoals in de deelstudie natuuronderzoek beschreven, is plandeel 1 door zijn ligging en natuurlijke gesteldheid het meest geschikt voor een ontwikkeling tot parkachtig woongebied, terwijl plandeel 2 zich het best leent voor agrarisch gebruik en natuurontwikkeling.

In de ecologische visie is bosontwikkeling opgenomen In het zuidelijke deel van plandeel 1 en in het oostelijke deel van plandeel 2. Hiermee wordt de regionale bosstructuur versterkt.

Voor een aantrekkelijke woonomgeving is een grote plas in plandeel 1 opgenomen. De landhuizen zijn gesitueerd aan de noord- en oostrand; bos aan de zuid- en westrand. Een en ander betekent dat het noordelijke deel van plandeel 1 met de landhuizen een relatief open karakter krijgt met lange zichtlijnen. Het zuidelijke (bos)gedeelte daarentegen krijgt besloten ruimten.

Aldus legt de zonering de basis voor een groot verschil in landschapsbeleving. In plandeel 1, water versus bos. In plandeel 2 weiden versus bos.

5.4.1 Routes

Externe ontsluiting

De externe ontsluiting van het landgoed verloopt via de Kettingweg en de Boxtelseweg (weg parallel aan de A2).

Interne routing auto

De interne hoofdrouting loopt via de Groensteeg 1, met een aansluiting op de Kettingweg. Het noordelijke deel van de Groensteeg 2 vormt de ontsluiting van twee landhuizen.

Fietspad

Een doorgaand fietspad is opgenomen tussen de Kettingweg via de Groensteeg 1 naar de spoorwegovergang Halsebroek.

Wandelpaden

Binnen het plangebied worden wandelpaden aangelegd zoals in paragraaf 5.6 nader beschreven.

5.4.2 Knopen

Knopen vormen bijzondere punten en vragen een bijzondere vormgeving. Van belang zijn:

• de aansluiting Groensteeg 1 – Kettingweg (midden landgoed)
• de splitsing Groensteeg 2 – Kettingweg (ontsluiting landgoed)
• de aansluiting middenlaan – Groensteeg 1 (ontsluiting landgoed)

Tevens vormt de plek met het oude bakhuis een bijzondere knoop, zie afbeelding 5.9.

5.9 HET OUDE BAKHUIS

5.4.3 Bebouwingsstructuur

De essentie van bouwen op een landgoed is de verweving van de bebouwing met het landschap. Aard en vorm van het landhuis zijn onderdeel van het totale ruimtelijk-functionele concept van het landgoed. Woning, tuin en landgoed moeten geïntegreerd zijn, ruimtelijk in elkaar overvloeien. Vanuit de woning moet een (lange) zichtlijn het landschap in lopen. Omgekeerd moet het zicht op de landhuizen landschappelijke accenten bieden. Tevens geldt voor de bewoning zowel uitzicht als beschutting. Een en ander betekent dat het geheel omringen van het huis met groen in strijd is met het wezen van een landgoed.

De landhuizen met de tuinen hebben een sterke privésfeer; het landgoed als geheel heeft een collectief karakter.

Zoals eerder beschreven is de inrichting van het landgoed gebaseerd op de cultuurhistorie van het plangebied in combinatie met de ecologische kenmerken en potenties. Dit leidt in plandeel 1 tot een landschap met natuurlijke, vloeiende lijnen.

De nieuwe landgoedbebouwing zal maximaal zeven landhuizen bevatten, inhoudende vijf nieuwe woonlocaties plus twee voormalige boerderijlocaties aan de Groensteeg 1. Gebouwd wordt in twee clusters, elk met een eigen karakter.

Cluster 1

Dit cluster ligt ter plaatse van de twee voormalige boerderijen aan de noordkant van plandeel 1. Hier is gekozen voor vier landhuizen in een los verband, verscholen in het groen. Daarmee wordt aangesloten op de bestaande bebouwingszone van Voorburg aan de andere zijde van de Kettingweg.

Cluster 2

Voor de locatie van cluster 2 is de keuze ingegeven door de aanwezigheid van de middenlaan, gelegen ter hoogte van het midden van de nieuwe parkzone. Door bebouwing op de kop van deze laan ontstaat een relatie tussen de historische laan en de nieuwe parkzone.

De centrale ligging geeft ook aanleiding tot een formelere, symmetrische bebouwing rond een gemeenschappelijk voorerf. Op deze locatie zijn drie landhuizen toegestaan of één groot landhuis.

Tuin

De toekomstige bewoners van de landhuizen wonen op het gemeenschappelijk landgoed Groensche Hoeven. Binnen dit verband wordt aan ieder landhuis een privégebied toegekend, de tuin. Dit gebied kan de bewoner naar eigen smaak inrichten en beheren, binnen nog op te stellen beheersregels voor het landgoed.

De wenselijke omvang van zo’n privégebied is uiteraard arbitrair. Gekozen is voor een omvang van maximaal ca 5.000 m². Deze maat is voldoende groot om de bewoners ruimte te bieden voor wonen in een eigen, natuurlijke context.

De tuinen grenzen voor een deel aan het water.

Bestaande woningen Beukenlaan

De drie bestaande woningen aan de Beukenlaan worden onveranderd in dit plan opgenomen.

Schuur onderhoud

Het plan voorziet in de bouw van een nieuwe schuur voor het algehele beheer en onderhoud van het landgoed. De omvang bedraagt ca 100 m² en moet ruimte bieden aan materieel (trekker e.d.) inclusief opslag van gereedschap, tuinzaken e.d.

De schuur is gesitueerd aansluitend op de drie woningen aan de Beukenlaan.

5.4.4 Groenstructuur

De gekozen groenstructuur is gebaseerd op de volgende uitgangspunten:

• 1. Behoud en herstel van de historische groenstructuur. Dit heeft geleid tot het weer terugbrengen van veldwegen met struweelbeplanting in plandeel 2. Op de velden tussen deze struwelen blijft (extensief) agrarisch grondgebruik bestaan.
• 2. De plas gaat een hoofdelement vormen op het nieuwe landgoed. De plas is visueel aantrekkelijk, maar is tevens ecologisch belangrijk. De oevers buiten de privékavels worden ecologisch ingericht met moerasplekken in het zuidelijk deel.
• 3. De aanleg van de geluidwal. De geluidwal wordt bosachtig ingeplant. Het resterende lange smalle gebied tussen de geluidwal en de Groensteeg/water wordt ook nieuwe natuur (vochtig nat grasland).
• 4. Het noordelijke perceel tussen de Groensteeg 1 en Groensteeg 2 wordt bebost om een sterke landschappelijke geleding te realiseren tussen de zone Voorburg en bedrijvenzone De Ketting en het nieuw landgoed.
• 5. Natuurbouw in de zuidrand van het plangebied, waarmee de bestaande ecologische structuur versterkt wordt. Dit heeft geleid tot de opname van twee bosdelen: een broekbos aan de zuidkant van plandeel 1 en een bos met eiken-beukenbestand aan de oostkant van plandeel 2.
• 6. Ontwikkeling van natuurweiden is voorzien in de compartimenten ten oosten van het nieuwe bos, zijde Boxtelseweg.
• 7. De overige compartimenten in de zuidrand blijven in agrarisch gebruik.

5.4.5 Nieuwe natuur

In lijn met de “Verordening ruimte 2014” dient er - om de planologische ontwikkeling mogelijk te maken - nieuwe natuur bestemd en ontwikkeld te worden. In de Verordening wordt onder nieuwe natuur het volgende verstaan:

“De hier bedoelde nieuwe natuur kan de aanleg van nieuw bos- of natuurgebied betreffen. Nieuwe natuur moet aansluiten op de landschappelijke en ecologische karakteristieken en kwaliteiten ter plekke en een bijdrage leveren aan de te ontwikkelen groenstructuur. Naast bos kunnen ook andere vormen van natuur (bijv. (schraal)grasland, heide, water) onderdeel uitmaken van de nieuwe natuur."

Om de ruimtelijke ontwikkeling van Landgoed Groensche Hoeven mogelijk te maken is op de verbeelding voorzien in ca 15 ha nieuwe natuur. In de 'Ecologische visie Groensche Hoeven' ( september 2012) is aangegeven welke natuur passend is. Daarbij ligt het accent in het westelijke deel op de ontwikkeling van een besloten waterpartij, omgeven door bos. In het oostelijke deel van het landgoed zijn de landschappelijke 'kamers', typerend voor het Brabantse hoevenlandschap, gehandhaafd. Dit hoevenlandschap wordt nog versterkt door de aanleg en verdere ontwikkeling van lanen en een kleinschalig boselement, grenzend aan de A2. Met de realisatie van de nieuwe natuur kan Landgoed Groensche Hoeven een belangrijke ecologische rol vervullen op de zuidflank van Vught. De nieuwe natuur vormt tevens een versterking van het ecologisch netwerk ter plekke, bestaande uit het beekdal van de Essche Stroom en een netwerk van kleinere bosjes (deels broekbos), lanen, sloten en graslanden.

5.10 VERBEELDING

5.11 OPPERVLAKTEN BESTEMMINGEN BP BUITENGEBIED EN BP GROENSCHE HOEVEN

Zoals in paragraaf 5.2.1 beschreven moet minimaal 15 ha nieuwe natuur worden aangelegd. Op afbeelding 5.10 is de verbeelding van dit bestemmingsplan weergegeven en op afbeelding 5.11 de oppervlakten per bestemming en de oppervlakte nieuwe natuur. Op afbeelding 5.12 is de toedeling van natuurbeheertypen weergegeven.

5.12 ONTWIKKELING NIEUWE NATUUR

Natuurbeheertypen
In totaal is voorzien in 15,15 ha nieuwe natuur, bestaande uit 10,44 ha met verschillende bostypen, 3,69 ha grasland en 1,02 ha moeras. De ‘Index Natuur & Landschap’ van de provincie is leidend geweest bij de keuze voor natuurbeheertypen. Het nieuwe bos aan de zuidzijde van de waterpartij wordt ‘vochtig bos’, een mix van de natuurbeheertypen N14.02 (Hoog- en laagveenbos) en dan met name laagveenbos en N14.01 (Rivier- en beekbegeleidend bos, ofschoon de directe invloed van de Essche Stroom ontbreekt is er in de toekomst via het grondwater wel een relatie). Op de geplande geluidwal, in de noordelijke punt van het landgoed en het meest oostelijke perceel tegen de A2 is voorzien in drogere bostypen (natuurbeheertype N15.02). Een deel van het geplande grasland bestaat uit natuurbeheertype N10.02 (vochtig schraalgrasland) aansluitend bij de actuele ontwikkeling van het grasland ter plekke langs de spoorlijn. Grenzend aan de nieuwe boslocatie aan de oostzijde van het landgoed is voorzien in het natuurbeheertype ‘kruiden- en faunarijk grasland (N12.02). De overige graslanden op het oostelijk deel van het landgoed behouden hun agrarische functie. De landschappelijke structuur wordt er versterkt door de aanleg van verschillende houtsingels (landschapsbeheertype L01.02). In het meest ondiepe gedeelte van de waterpartij op de overgang naar het aangrenzende broekbos mag door spontane verlanding moerasontwikkeling plaatsvinden (Natuurbeheertype N05.01).

De gronden met de nieuwe natuur krijgen een specifiek beheer, afgestemd op de gekozen natuurbeheertypen, die moeten voldoen aan de minimummaten zoals gesteld in het hiervoor genoemde Programma Beheer van het ministerie LNV.

N.B.
Het gedetailleerde beplantingsplan zal worden opgesteld na vaststelling van dit bestemmingsplan.

5.4.6 Waterstructuur

Het water vervult een dubbelfunctie. Het biedt ruimte voor waterberging, maar verhoogt tevens de landschappelijke belevingswaarde van het landgoed. Zie afbeelding 5.13.

5.13 WATERSTRUCTUUR

De nieuwe waterstructuur bestaat uit de volgende onderdelen.

• a. De bestaande leggerwaterloop ES 37 met onderhoudsstrook. Deze blijft onveranderd, zowel qua ligging als qua profiel; zie ook profiel 7 op kaart 3 - profielen, bijlage 4. Deze leggerwaterloop kruist de aan te leggen geluidwal. De breedte van de geluidwal bedraagt ca 25 meter. De keur van het waterschap staat een duiker van maximaal 12 meter toe. Bredere duikers vereisen goedkeuring van het dagelijks bestuur van het waterschap. Bovendien moet de duiker vanaf de noordzijde bereikbaar zijn via een onderhoudspad van 5 meter langs de geluidswal. Voor een en ander moet een watervergunning worden aangevraagd.
• b. Langs de Beukenlaan en de middenlaan liggen verlande sloten, die weer opgewaardeerd worden tot “volwaardige” sloten. Een nieuwe plas tussen Groensteeg 1 en Groensteeg 2.
• c. De nieuwe plas vormt de landschappelijke kern van het woonpark. Gekozen is voor een grote plas, zodat landschappelijke allure ontstaat en een goede relatie tussen de landhuizen en het water. Bovendien levert een grote plas voldoende zand voor de aanleg van de geluidwal langs de spoorweg. Deze plas is aan te merken als een 'secundaire ontgronding', dat wil zeggen dat het primaire doel van de plas landschapsbouw is met als nevenproduct zand. Volgens de provinciale beleidsregels mag de waterdiepte van de plas maximaal ca 6 meter bedragen. Dit komt overeen met een ontgrondingsdiepte van ca 8 meter.
  
  (NB. Zoals reeds vermeld is het voorstel van deze plas besproken met het provinciale bureau Ontgrondingen. Deze plas/zandwinning is in overeenstemming met het provinciale ontgrondingenbeleid).
  De omvang van deze plas kan exclusief moeraszones ca 4 ha worden. Bij een ontgravingsdiepte van maximaal 8 meter (gemiddeld 4 m) levert dit ca 160.000 m³ zand op. De geluidwal vraagt ca 100.000 m³.

Over de diepte van de waterpartij is bij het begin van de planvorming veel gesproken. Gekozen is voor een maximale ontgrondingsdiepte van 8 meter, hetgeen resulteert in een maximale waterdiepte van 6 meter.

Grontmij heeft in het rapport Hydrologisch onderzoek (bijlage 8 bij het bestemmingsplan) in de paragrafen 3.1.1 en 3.1.2 expliciet aandacht besteed aan het verschil tussen een diepe en ondiepe plas. De uitkomst was dat de hydrologische effecten van een ondiepe en een diepe plas nagenoeg hetzelfde zijn en weinig invloed hebben op de omgeving. De reden is dat de uitgestrektheid van de scheidende laag beperkt is. Even verderop is er buiten de plas geen scheidende laag, en derhalve geen gelaagdheid in het grondwater.

Een goede kwaliteit van het water wordt bereikt door de toegestane waterdiepte van 6 meter, alsmede door het aanbrengen van een pompcirculatiesysteem plas-gracht-plas, waardoor sprake is van waterbeweging.Over de diepte van de waterpartij is bij het begin van de planvorming veel gesproken. Gekozen is voor een maximale ontgrondingsdiepte van 8 m, hetgeen resulteert in een maximale waterdiepte van 6 m.

• d. Een nieuwe gracht is voorzien langs de Groensteeg 1 als afbakening van de woonplekken. Gekozen is voor een insteek van minimaal ca 10 meter, teneinde natuurlijke taluds mogelijk te maken (goedkoper dan beschoeiingen) en toch voldoende waterbreedte (4 meter) te bieden in de zomerperiode. Bij de verdere detaillering kunnen één of twee taluds een flauwere helling krijgen, waardoor een ecologisch rijkere oeverbegroeiing mogelijk wordt.

Grontmij heeft in haar hydrologisch rapport geadviseerd in de gracht hetzelfde peil aan te houden als in de leggerwaterloop. Ook dit aspect zal ter zijner tijd als onderdeel van de watervergunning nader technisch bepaald worden. Een bijzonder aandachtspunt is op welke manier het water in de grachten op peil kan worden gehouden, door aanvulling met water uit de leggerwaterloop of anderszins.

Deze aanpak past in het 'nieuwe denken' over de integratie van water in de ruimtelijke inrichting. Een specifieke 'watermachine' Groensche Hoeven!

• e. Laanbeplanting

Ter bescherming van de bestaande laanbomen moet de bestaande waterhuishouding zo veel mogelijk gehandhaafd blijven. Dit kan door het peil in de nieuwe sloten/grachten op dezelfde hoogte te houden als het peil in de waterschapssloot.

Het op peil houden van het water in de nieuwe grachten kan door oppompen vanuit de centrale waterpartij.

• f. Bouwpeil

In verband met hoogwatersituaties adviseert het waterschap een bouwpeil aan te houden van minimaal 5,75 m + NAP. Dit is in de regels als voorwaarde voor een omgevingsvergunning opgenomen.

5.7.1 Inleiding

Een landgoed is een ideaaltype van de menselijke bewoning. Een landhuis in het landschap. Een eigen identiteit met de vier elementen licht, bodem, water en vuur. De aanwezigheid van de elementen geeft het landgoed volheid: een relatieve volkomenheidsgraad van de locatie, het eigen arcadië.

Landgoedelementen bij uitstek zijn:

• lanen
• zichtassen
• waterpartijen
• contrasten
  • 1. open en gesloten
  • 2. formeel en informeel
  • 3. natuur en cultuur
• relatie landhuis - landschap

In het voorgaande zijn beeldaspecten reeds verspreid ter sprake geweest. In de volgende paragrafen wordt een samenhangend beeld beschreven. Achtereenvolgens:

• landschapsstructuur (5.7.2)
• cultuurhistorische kenmerken (5.7.3)
• landschappelijk raamwerk landgoed (5.7.4)
• situering landhuizen (5.7.5)
• beeldkwaliteit landhuizen (5.7.6)

5.7.2 Landschapsstructuur

Het plangebied vormt onderdeel van de landgoederengordel Vught-zuid. Meer bepaald ligt het landgoed aansluitend op de historische landgoederenzone Kasteel Maurick - Huize Bergen - Huize Voorburg - Villa Beukenhorst. Het plangebied heeft reeds een mooie historische lanenstructuur.

5.18 STRUCTUUR RUIMTELIJK

Landschappelijk zijn binnen het plangebied verschillende sferen te onderscheiden. Zie afbeelding 5.18. De noordzijde ligt in de rand van het parklandschap Voorburg. Deze rand heeft een gevarieerde opbouw met de Kettingweg, waterlopen, wallen, afwisselende begroeiing en bebouwing. De wallen zijn de resten van oude waterkeringen. Het instituut ZIN sluit hierop aan. Ook de boerderijgebouwen Groensteeg 1 en 2 met de sfeervolle plek van het bakhuisje en de hoge bomen vormen de landschapszone langs de Kettingweg. Ter plaatse van deze boerderijgebouwen is cluster 1 met vier landhuizen gesitueerd. Hier is gekozen voor bebouwing in los verband, verscholen/introvert in het groen.

Tussen de grote en kleine Groensteeg ligt thans een agrarisch perceel, een grote open ruimte. Daar is de nieuwe plas voorzien. De langgerekte plas zal een ruimtelijke as / een beeld van allure bieden die vanaf de omgeving sterk beleefbaar zal zijn.

Ter vergelijking zijn op onderstaande afbeelding 5.19 de waterpartijen op landgoed Zionsburg en Kasteel Rosendael (Velp) weergegeven.

5.19 WATERPARTIJEN OP LANDGOEDEREN

Het oostelijke deel van het plangebied maakt deel uit van een open weidegebied. Hier vormt de middenlaan een centrale landschapsas. De laan en het lineaire slotenpatroon van de weiden zorgen voor een formele sfeer. Deze formele landschapsstructuur is de basis voor situering en vorming van bebouwingscluster 2, bestaande uit drie landhuizen rond een gemeenschappelijk voorerf op de kop van de middenlaan. In relatie met het landschappelijke open karakter krijgen deze landhuizen een formele, extroverte verschijningsvorm. De achtertuinen van deze huizen liggen overigens ook aan de plas.

De zuidzijde van het plangebied en omgeving heeft een boskarakter. De bestaande bossen worden binnen het plangebied versterkt met bosaanleg in de zuidwest- en zuidoosthoek.

In de zone tussen de spoorlijn en de kleine Groensteeg komt een geluidwal. Door de beplanting zal deze ook een boskarakter krijgen en qua sfeer/beeld aansluiten op de hiervoor genoemde bossfeer aan de zuidzijde van het plan.

Als landschappelijke geleding tussen Voorburg en de bedrijvenzone De Ketting en het landgoed wordt het bestaande agrarische perceel aan de noordzijde tussen de westelijke en oostelijke Groensteeg beplant met bos.

5.7.3 Cultuurhistorische kenmerken

Cultuurhistorisch zijn de bestaande lanen binnen het plangebied een belangrijk gegeven. De lanenstructuur blijft gehandhaafd en zal evenals in de bestaande toestand het totale landschapsbeeld van het landgoed bepalen.

De lanen vormen het ruimtelijk-functionele raamwerk voor het landgoed. Zoals te zien op de kaart 1900 liepen de lanen van klooster Steenwijk, thans Kloosterhotel Zin, door tot aan de Beukenlaan in het plangebied.

Cultuurhistorisch is ook de bebouwing van belang. Binnen het plangebied zijn geen monumenten aanwezig. Het bakhuisje heeft cultuurhistorische waarde. De bestaande bebouwing bestaat uit:

• 2 wederopbouwboerderijen (Groensteeg 1 en 2);
• 3 beheerwoningen in dertigerjaren stijl (Beukenlaan 1, 2 en 3).

De omgevende landgoederengordel Vught kent een rijke historie aan architectuur, zoals:

• Kasteel Maurick: gotisch
• Huize Muyserick: neoklassiek
• Villa Leeuwenstein: neogotisch
• Mariaoord: neoklassiek
• Huize Voorburg: gevarieerd eclectisch
• Villa Beukenhorst: dertiger jaren
• Kloosterhotel Zin: neogotisch-modern.

Belangrijk voor de vormgeving van de nieuwe landhuizen is dat deze enerzijds passen in de cultuurhistorische context van de plek en anderzijds bij voorkeur een eigentijdse verschijningsvorm krijgen. Zie verder paragraaf 5.7.6.

5.7.4 Landschappelijk raamwerk landgoed

De bestaande lanen zijn -en blijven- de basis voor het landschappelijke raamwerk op het nieuwe landgoed. Het bestaande raamwerk zal worden versterkt als gevolg van onderstaande ontwikkelingen:

• 1. De grote Groensteeg vormt een hoofdas vanwege de centrale ontsluitingsfunctie met het doorgaande fietspad.
• 2. Het laankarakter van de grote Groensteeg wordt versterkt door een verbetering van de bomenstructuur en een gracht. Deze gracht geeft het cluster landhuizen een situering met allure.
• 3. De middenlaan wordt een landschappelijke hoofdas als gevolg van het cluster landhuizen op de kop van deze laan.
• 4. De Beukenlaan is een laan met monumentale beuken en ligt terzijde.
• 5. De kleine Groensteeg heeft en behoudt het karakter van een veldweg.
• 6. Voor zover gelegen binnen het plangebied worden de historische kloosterlanen van Steenwijk hersteld in de vorm van veldwegen met houtsingels.
• 7. Het landgoed krijgt meer beslotenheid en eigenheid door de bosaanplant aan de noord- en oostzijde en op de geluidwal.
• 8. Twee bijzondere landschappelijke knopen worden gevormd:
  • a. een intieme plek, ter plaatse van het bestaande bakhuisje. Hier ontstaat een erf met toegang naar twee landhuizen.
  • b. een plek met allure, ter plaatse van de aansluiting Groensteeg / middenlaan, cluster 2 met erf en gracht.
• 9. Water. In het landschapsbeeld gaat het water een grote rol spelen. Water is een “klassiek” kwaliteitselement bij de inrichting van landgoederen. Het water geeft het landgoed als geheel eigenheid en allure. Bovendien verhoogt water de woonkwaliteit. Het nieuwe water wordt nog verbijzonderd door de aanleg van een gracht langs de Groensteeg, waardoor ook een watersysteem voor stromend water mogelijk wordt. Naast het nieuwe parkwater loopt binnen het plangebied ook een leggerwaterloop van waterschap De Dommel. Deze verhoogt de variëteit van het beeld, maar krijgt verder een functionele vormgeving.
• 10. Beplanting. Naast de lanen komt op het landgoed gevarieerde beplanting:
  • a. een belangrijk deel daarvan is nieuwe bosbeplanting in de randzones;
  • b. buiten het bos varieert de begroeiing naar gelang het gekozen natuurbeheertype;
  • c. de oevers worden afwisselend open (gras) en gesloten (riet en struiken);
  • d. op de particuliere erven zal gevarieerde beplanting komen.
• 11. Rijk aan sferen. Bovenstaande maakt duidelijk dat het nieuwe landgoed rijk zal worden aan sferen:
  • a. een parkplas tussen de grote en kleine Groensteeg
  • b. introvert, romantisch aan de zijde Kettingweg
  • c. open en formeel langs de middenlaan
  • d. boslandschap langs de west- en zuidrand.

5.7.5 Situering landhuizen

Meer gedetailleerd zijn op afbeelding 5.20 de zichtlijnen vanuit de landhuizen over het water aangegeven.

5.20 BEBOUWINGSIDEE LANDHUIZEN

Zichtlijnen landhuizen

Voor de meer concrete situering van de landhuizen zijn van belang:

• de oriëntatie op de zon;
• een vrij uitzicht op het wijdere landgoed zonder kijk op een ander landhuis;
• iedere tuin aan de plas;
• terrasvorming in relatie met maaiveld en waterpeil.

Een en ander heeft geleid tot het bebouwingsidee voor de landhuizen, zoals weergegeven op afbeelding 5.20.

5.7.6 Beeldkwaliteit landhuizen

Op het landgoed zijn zeven nieuwe landhuizen gepland. Voor de bouw ervan gelden hoge architectonische eisen inzake de beeldkwaliteiten. Een landhuis is een vrijstaande woning van allure die qua situering en vormgeving integraal onderdeel uitmaakt van het landschap.

Er wordt voor de woningen gekozen voor een klassieke bouwstijl ,omdat deze een voorname uitstraling en sfeer van weleer heeft en aansluit bij Landgoed Beukenhorst en de aangrenzende landgoederen van Brabant (e.g. Huize Bergen, Wargashuyze). De architectuur van de woningen heeft de karakteristieken van landelijke bebouwing in het buitengebied.

Voor alle zeven landhuizen gelden de volgende basisuitgangspunten:

• de inhoud van een woning bedraagt minimaal 1.000 m³ en maximaal 1.500 m³, plus maximaal 100 m² bijgebouwen;
• de bebouwing moet voorzien worden van schuine daken;
• N.B.: Na wijziging mogen de drie landhuizen (wooneenheden) in cluster 2 gecombineerd worden tot één groot landhuis met een inhoud van minimaal 2.500 m3 en maximaal 4.500 m³, en met bijgebouwen met een gezamenlijke oppervlakte van maximaal 360 m2..

De landhuizen worden in twee clusters gebouwd, ieder met een eigen sfeer.

Cluster 1 ligt aansluitend op de parklandschapszone van Voorburg langs de Kettingweg. Hiervoor gelden de volgende uitgangspunten:

• 1. Cluster 1 moet een romantische, introverte bosachtige locatie worden.
• 2. De landhuizen worden in los verband gebouwd, verscholen in het groen.
• 3. De architectuur moet ingetogen zijn, eigentijds traditioneel in landschapsstijl.
• 4. De toegestane goot- en bouwhoogte bedragen maximaal respectievelijk 6 m en 10 m.
• 5. De gevels moeten overwegend uit (bak)steen bestaan.
• 6. De bebouwing dient voorzien te worden van (deels) schuine daken met pannen, leien of riet.
• 7. Een zorgvuldige detaillering draagt bij aan een hoogwaardige architectuur.
• 8. De erfafscheidingen op het voorerf mogen een hoogte hebben tot 2 meter, met een uitstraling van levend groen. Een hek in een haag is toegestaan.

foto's 1 t/m 3 villa's onbekend,

foto 4: landhuis Scheffer, Halle

foto 5: Meentweg 5, Naarden

foto's 6 t/m 13: onbekend

foto 14: Piccardthof, Groningen (bron: boek Landschappelijk wonen)

5.21 REFERENTIES FORMELE (1 T/M 12) EN LANDSCHAPSSTIJL (13 EN 14)

Cluster 2 ligt op de kop van de landschapsas middenlaan. Hiervoor gelden de volgende uitgangspunten.

• 1. Cluster 2 moet een formeel, extrovert karakter krijgen. Dit cluster is met een brede gracht gescheiden van de oostelijke Groensteeg.
• 2. De drie landhuizen worden rondom een gemeenschappelijk voorerf gebouwd.
• 3. De architectuur moet allure uitstralen, eigentijds klassiek.
• 4. De goothoogte bedraagt minimaal 6 m en maximaal 7,5 m. De bouwhoogte bedraagt maximaal 12 m.
• 5. De bebouwing moet voor 80 % voorzien worden van schuine daken.
• 6. Het materiaal voor de gevels en de daken aan het voorerf moet voor de drie landhuizen hetzelfde zijn. Extreme kleuren dienen vermeden te worden. Lichte kleuren zijn toegestaan.
• 7. Een zorgvuldige detaillering is vereist.
• 8. De drie landhuizen moeten worden gebouwd onder één architectuur (één architect of één supervisor voor de drie ontwerpen).
• 9. De toegang naar het voorerf is via een brug over een gracht.
• 10. Via een wijzigingsbevoegdheid mogen de drie landhuizen (wooneenheden) in cluster 2 gecombineerd worden tot één groot landhuis met een inhoud van minimaal 2.500 m³ en maximaal 4.500 m³, en met 360 m² bijgebouwen.
  

foto's 1 en 2: villa's Vught

foto 3: onbekend

foto 4: Huis te Vogelenzang

foto 5 landhuis Beeckdael

foto 6: Nijenberg in Aerdenhout

foto 7: onbekend

5.22 REFERENTIES FORMELE STIJL

8.3.1 Advies PPC/ROH

De brief van de dienst ROH en de beantwoording ervan is opgenomen in bijlage 16. Deelnota inspraak en overleg 2005-2008.

8.3.2 Waterschap De Dommel

Als onderdeel van de voorbereiding van het opstellen van het voorontwerp bestemmingsplan heeft overleg plaatsgevonden met Waterschap De Dommel. Het betreft de punten zoals in de Deelnota inspraak en overleg 2005-2008 opgenomen.